در سوله عوامل زیادی موجب تغییر در وزن و در نتیجه قیمت تمام شده آن می شوند ، عمده عوامل موثر شامل موارد ذیل است:
1- دهانه سوله :
افزایش عرض دهانه سوله منجر به افزایش طول تیر و متعاقب آن افزایش وزن آن می شود. در سوله هایی که عرض آنها از 20 متر بیشتر می شود این افزایش وزن به صورت تصاعدی اتفاق می افتد. برای دهانه های بیشتر از 30 متر استفاده از تیر ورق برای تیرهای سقف بدون ستون میانی توصیه نمی شود زیرا منجر به افزایش قابل توجه وزن می گردد.
2- ارتفاع سوله:
افزایش ارتفاع سوله به منزله ی افزایش ارتفاع ستون ها و افزایش وزن است. علاوه بر این با افزایش ارتفاع سوله میزان بادگیری و اثر نیروی باد در سوله افزایش یافته و منجر به سنگین تر شدن سوله می شود.
3- طول سالن :
طول سالن به طور غیر مستقیم می تواند منجر به بهبود وزن واحد سطح سوله شود زیرا به ازای افزایش وزن (به علت افزایش تعداد قابها) مساحت سوله نیز افزایش می یابد. همچنین توجه به این مطلب ضروری است که برخی از اجزای سوله مانند بادبند ها همواره وجود دارند و کاهش یا افزایش طول سوله تاثیری در وجود آنها ندارد به همین سبب در صورت افزایش طول سوله وزن آنها (نسبت به وزن کلی قابها) تغییر چندانی نمی کند در حالیکه سطح پوشش سوله به مراتب افزایش می یابد. به طور کلی افزایش طول، بیشتر بر وزن واحد سطح سوله موثر است و موجب بهبود آن می گردد.
4- میزان برف منطقه:
از مهمترین عوامل موثر بار برف منطقه ی احداث آن می باشد. وزن واحد سطح سوله هایی که در مناطق با بار برف 200 کیلوگرم بر متر مربع و بالاتر طراحی می شوند به ندرت کمتر از 40 کیلوگرم بر متر مربع بدست می آید. البته عرض دهانه زیاد ( بیشتر از 20 متر) نیز موجب تشدید اثر بار برف بر وزن سوله و افزایش تصاعدی وزن خواهد شد.
5- جرثقیل در سوله :
قرار گرفتن جراثقال و انتقال بارهای دینامیکی ناشی از آن بر روی ستون های سوله منجر به افزایش ابعاد مقاطع و سنگین شدن سازه می شود. افزایش تناژ جراثقال به بیشتر از 10 تن این روند را تشدید می کند. همچنین افزایش عرض دهانه نیز منجر به افزایش اثر بار جراثقال بر روی ستون های سوله شده و به افزایش بیش از پیش وزن سوله منتج می شود.
6- ساخت سوله در چند طبقه:
اصولا سوله های دارای طبقه به مراتب سنگین تر از سوله های عادی بدون طبقه هستند. اختلاف وزن سوله های طبقه دار با سوله های معمولی بدون طبقه ممکن است به50%. برسد. البته در این سوله ها به ازای مصرف مصالح بیشتر، مساحت نیز افزایش می یابد که مزیت های خاص خود را دارد که یکی از این مزایا افزایش زیر بنای سوله بخصوص برای زمین های کوچک و محدود است. با توجه به اثر وجود طبقه درافزایش وزن سوله و همچنین افزایش مساحت زیر بنای آن ، لازم است کارفرمایان با دقت در مورد وجود یا عدم وجود طبقه برای سوله ها تصمیم گیری نمایند.
7- اجرای سوله های دو یا چند قلو :
در صورتی که لازم باشد چند سوله برای یک پروژه احداث گردد و ملاحظات کاربردی و جانمایی پلان ها این اجازه را بدهد تا سوله ها به جای آنکه با فاصله ی عرضی از هم اجرا شوند، به صورت چسبیده اجرا گردند؛ می توان سوله را به صورت دو یا چند قلو طراحی و اجرا نمود، به علت حذف یک ستون و ایجاد یک ستون مشترک بین دو سوله، در مصرف فولاد صرفه جویی شده و سوله سبک تر می شود. همچنین جابجایی سوله تحت بارهای جانبی مانند باد بهتر کنترل می گردد. البته ذکر این نکته ضروری است که این روش در مناطق با بار برف زیر 200 کیلوگرم اثر مثبت بیشتری بر وزن می گذارد. در مناطق با برف سنگین و بالاتر به علت انباشت برف بین دو دهانه ممکن است این روش مزیت خود در سبک تر بودن را از دست بدهد.
مرجع: سوله پرداز
